งานประเพณีลอยกระทงของไทย มีประวัติยาวนานเท่าที่มีบันทึกเกิดขึ้นในสมัยสุโขทัยเป็นราชธานี โดยมีแนวความเชื่อว่า การลอยกระทงเป็นการบูชาขอขมาต่อแม่พระคงคา ได้มีการพัฒนากระทงเป็นรูปดอกบัวบาน โดยท้าวศรีจุฬาลักษณ์ หรือนางนพมาศคนแรกในประวัติศาสตร์การลอยกระทง และกลายเป็นประเพณีสืบทอดต่อกันมาจนถึงปัจจุบัน

     ในส่วนของประเพณีลอยกระทงสายไหลประทีปพันดวงนั้น มีตำนานที่เล่าสืบต่อกันมาตั้งแต่อดีตมาว่า มีสามเณรน้อยชอบทำบาป ยิงนกตกปลา ทำร้ายไก่ วัว เต่า และพญานาค ตาย จึงเกิดสำนึกในบาปที่ตัวเองได้ทำ จึงขออธิษฐานให้ได้เกิดมาเป็นพี่น้องร่วมท้องเดียวกัน ต่อมาเกิดมาเป็นไข่ของกาขาวคู่หนึ่ง และฟักออกมาเป็นเด็กทารก 5 คน คือ เณรน้อย ไก่ วัว เต่า และพญานาค กาขาวที่ตายลงจึงได้เข้าฝันลูก ๆ ทั้ง 5 ว่าถ้าระลึกถึงพ่อแม่ก็ให้นำด้ายมาฟั่นเป็น รูปตีนกา แล้วลอยแม่น้ำคงคาไป ต่อมาเด็กทั้ง 5 คนได้สำเร็จเป็นพระพุทธเจ้าทั้ง 5 พระองค์ ดังนั้นการลอยฟั่นด้ายไปเปรียบเสมือนเป็นการบูชาพระคุณของบิดามารดา และเป็นการบูชาพระพุทธเจ้าทั้ง 5 พระองค์ด้วย

     หลังจากนั้นจึงได้มีการพัฒนาวัสดุการทำกระทงสายเป็นกะลามะพร้าวที่หาได้ง่ายในท้องถิ่น เนื่องจากชาวเมืองตากนั้นนิยมรับประทานเมี่ยงเป็นอาหารว่าง ถ้าเหลือก็นำมาจำหน่าย “เมี่ยง” ทำจากมะพร้าวใช้เฉพาะส่วนเนื้อ ถั่วลิสง และใบเมี่ยงเป็นส่วนประกอบหลัก จึงมีกะลาที่เหลือจากการทำเมี่ยงเป็นจำนวนมาก จึงเกิดความคิดนำกะลามะพร้าวมาทำเป็นกระทง โดยขัดทำความสะอาดเลือกเฉพาะด้านที่สมบูรณ์ไม่มีรู มาตกแต่งให้สวยงาม ภายในใส่ฟั่นด้ายรูปตีนกาตามตำนานประเพณีที่สืบต่อกันมา โดยเทียนขี้ผึ้งที่ใช้ยึดฟั่นด้ายนำมาจากเทียนจำนำพรรษาของพระสงฆ์ที่ไม่ได้ใช้หลังจากช่วงออกพรรษาไปแล้ว จึงถือว่าเป็นศิริมงคลสำหรับตนเอง

     งานประเพณีกระทงสายไหลประทีปพันดวง เดิมเป็นเพียงการสาธิตการลอยกระทงสายในแม่น้ำปิงเท่านั้น จนปี 2540 ได้มีการแข่งขันชิงถ้วยพระราชทานของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ จึงเกิดเป็นประเพณีการแข่งขันลอยกระทงสายชิงถ้วยพระราชทานของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา กิจกรรมภายในงานประเพณีลอยกระทงสายไหลประทีปพันดวงนั้น เริ่มตั้งแต่ช่วงเช้าที่มีการกิจกรรมการแข่งขันต่าง ๆ ของเด็กนักเรียนจากชุมชมต่าง ๆ มีการจัดแสดงกระทงพระราชทานของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และพระบรมวงศานุวงศ์ จัดการประกวดกระทงนำ กระทงสาย และกระทงตามจากตัวแทนชุมชนต่าง ๆ ในเมืองตาก และกระทงเหล่านี้จะนำไปแข่งลอยกระทงสายไหลประทีปพันดวงในช่วงตอนค่ำด้วย

ริมแม่น้ำปิงในช่วงเย็นก่อนการแข่งขัน มีการเตรียมสถานที่ให้พร้อม

ขบวนรถพาเหรดนำกระทงสายที่กำลังประดับตกแต่ง

กระทงพระราชทาน (ภาพขวามือ) และการประกวดกระทงนำ กระทงตามและกระทงสายภายในงาน

บรรยากาศยามพระอาทิตย์ตกที่ริมน้ำปิง

     งานลอยกระทงสายไหลประทีปพันดวงจัดขึ้นทุกปีในช่วงเทศกาลลอยกระทง ปีนี้จัดในวันที่ 31 ต.ค. – 4 พ.ย. 52 หากใครดูภาพที่ทางทีมงานเราได้เก็บมาฝากแล้วยังไม่จุใจ ต้องการไปชมด้วยตาของตนเองสามารถไปตามวันเวลาที่แจ้งไว้ได้ หรือสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมที่ ททท.จังหวัดตาก 055-514341-3 หรือ เทศบาลเมืองตาก 055-516555, 055-511678

การเดินทาง จากกรุงเทพฯ ไปตามทางหลวงหมายเลข 1 พหลโยธิน เลี้ยวซ้ายเข้าทางหลวงหมายเลข 32 ที่ อ.วังน้อย กลับเข้าเส้นทางหลวงหมายเลข 1 อีกครั้งที่จังหวัดนครสวรรค์ เข้าสู่กำแพงเพชร และจังหวัดตาก สถานที่จัดงานอยู่บริเวณริมแม่น้ำปิง ที่ลานกระทงสาย เชิงสะพานสมโภชกรุงรัตนโกสินทร์ 200 ปี อ.เมือง จ.ตาก

บรรยากาศความสวยงามยามค่ำคืนในงานลอยกระทงไหลประทีปพันดวง

ขบวนอัญเชิญนำกระทงสายของชุมชนต่าง ๆ ไปยังริมน้ำเพื่อแข่งขัน

บรรยากาศระหว่างการแข่งขันลอยกระทงสาย

กระทงสายลอยเป็นทางเปรียบดังดวงประทีปนำความสว่างสู่ชีวิต

สะพานสมโภชกรุงรัตนโกสินทร์ 200 ปีอันงดงามท่ามกลางแสงไฟยามคำ่คืน

กระทงสายที่ล่องลอยไหลเต็มทั่วลำน้ำปิงดูน่าตื่นตาตื่นใจยิ่ง

ดอกไม้ไฟในงานประเพณีลอยกระทงสายไหลประทีป 1,000 ดวง จ.ตาก กระจายเต็มทั่วท้องฟ้า